در فرهنگ غربی روز اول آوریل مصادف یک روز قبل از مراسم سیزده بدر ایرانی به نام «روز احمق ها» شناخته می شود و سنت دروغ اول آوریل مربوط به این روز است.
دروغ اپریل یا دروغ سیزده بدر از کجا آمده است؟
بحث و اظهار نظر در مورد این که دروغ آوریل دقیقا از کی و کجا ناشی میشود، بسیار زیاد است و تاکنون نظرات زیادی در مورد تاریخچه آن ابراز شده است.
در این بین یکی از نظراتی که بیشتر از همه مطرح میشود، به راه افتادن رسم دروغ آوریل در زمان حکمرانی کارل نهم، پادشاه فرانسه است و برخی وی را کسی میدانند که به طور ناخواسته عامل اصلی به وجود آمدن این رسم شد. کارل نهم در سال ۱۵۶۴، به هنگام تغییر و اصلاح تقویم گرگوری جشنهای سال نو را که تا آن زمان، هر ساله در روزهای انتهایی مارس تا اول آوریل برپا میشد، به روز اول ژانویه منتقل کرد.
مخالفان این اقدام، در سال بعد همچنان روز اول آوریل را به عنوان روز اول سال دانستند و به دیدن دوستان و نزدیکان رفتند و برای آنها هدیه بردند. اما با این همه در سالهای بعد دوستان و آشنایان این افراد را که همچنان بر سر برپایی جشن سال نو در روز اول آوریل اصرار داشتند و تقویم جدید را به رسمیت نمیشناختند، دست میانداختند و با آنها شوخی میکردند و به اصطلاح آنها را «احمقهای آوریل» مینامیدند.
دروغ سیزده بدر در ایران
این رسم اگرچه رسم پسندیده ای نیست و در سنت ایرانیان که راستی را از دیرباز جزو مهم ترین اصول اخلاقی خود می دانسته اند وجود نداشته است، اما اخیرا به شکل دروغ سیزده منتقل شده است.
به نظر میرسد این رسم و شوخی آنچنان به مذاق همه خوش آمده بود که به کشورهای دیگر هم سرایت کرد؛ البته نه به خاطر تقویم جدید یا قدیم بلکه صرفا دست انداختن دوستان و آشنایان در روز اول آوریل. این دست انداختن و شوخی همواره با دروغ هایی همراه بود باعث می شد فرد برای مدتی فریب سخنان به ظاهر درست اطرافیان را بخورد.
سنت نادرست دروغ سیزده بدر اگرچه می تواند برای لحظاتی خنده و انبساط خاطر را به دنبال بیاورد اما ممکن است نتایج خطرناکی نیز برای افراد و خانواده ها پیدا کند.
دروغ آپریل در رسانه های غربی
این رسم از خانواده ها و محلات غربی به رسانه ها کشیده شد. رسانه های غربی اعم از رادیو، روزنامه و یا حتی شبکه های خبری به طراحی داستان های محیرالعقولی که ظاهرا واقعیت دارد اقدام می نمایند و در واقع با استفاده از اعتماد مخاطب به قول معروف آنها را سر کار می گذارند!
بعضی وقتها این دروغ این قدر جدی می شود که چند رسانه با هم به طراحی و پخش آن اقدام می کنند. برای نمونه در روز اول آوریل، حدود ۲۸فرستنده رادیویی در آلمان در اقدامی هماهنگ خبری را پخش کردند که حاکی از صدور پلاک ماشین به رنگ صورتی برای رانندگان وسایل نقلیه بود و هر کس که صاحب این پلاک میشد، مجاز بود تا ماشین خود را در جای پارک ماشین ویژه بانوان، پارک کند. برای هر چه واقعیتر جلوه دادن این خبر هم، سایت اینترنتی ویژهای برای ثبت نام جهت دریافت این پلاکهای صورتی طراحی شده بود.
معروف ترین دروغ های آپریل
کج شدن برج پیزا
تلویزیون هلند در دهه ۱۹۵۰خبر واژگونی برج پیزا را پخش کرد.
درختهای ماکارونی
بیبیسی یک برنامه پانوراما در۱۹۵۷ پخش کرد که درختهای ماکارونی را در سوئیس نشان میداد. بیبیسی اعلام کرد که سوسکهای ماکارونی که محصولات را از بین میبردند قلع و قمع شدند. بسیاری از مردم با بیبیسی تماس گرفتند و پرسیدند که چگونه درختهای ماکارونی را کشت میکنند.
تغییر عدد پی
آلاباما عدد پی را تغییر میدهد. روزنامه New Mexicans for Science and Reason در آوریل ۱۹۹۸ مقالهای را چاپ کرد که توسط فیزیکدانی به نام مارک بوسلوگ نوشته شده و در آن آمده بود که قوه مقننه آلاباما رای داد که ثابت پی تغییر کرده است.
ترور بیل گیتس
در ۲۰۰۳ خیلی از وبسایتهای کره شمالی و چینی اظهار داشتند که CNN خبر داد که بیل گیتس مؤسس مایکروسافت در نتیجه ۵/۱٪افت در بورس سهام چین ترور شد. (به هر حال CNN در چین تحریم شد)
آب در مریخ
در ۲۰۰۵ یک خبر در وبسایت رسمی ناسا پخش شد که آب را در مریخ نشان میداد. این تصاویر در حقیقت یک لیوان آب بر روی شکلاتی با نام مارس(Mars Candy Bar) بود که به معنی مریخ است.
پری مرده
در ۲۰۰۷ یک دروغساز در وبگاهش تصاویری را منتشر کرد که جسد یک موجود ناشناخته ۸ اینچی را نشان میداد که گفته میشد یک پری مومیایی شده است. او سرانجام پری را در eBay به قیمت ۲۸۰ یورو فروخت!
زمان استاندارد
در کشورهای مختلف این شوخی آورده شده است که میگوید سیستم زمان به نوعی تغییر خواهد کرد که در آن، واحد زمان بر اساس توانهایی از ۱۰ ذکر میشوند.
کنترل Gmail با حرکات بدن
گوگل در اول آوریل ۲۰۱۱ امکان جدیدی را در سرویس ایمیل خود معرفی کرد که به کمک آن و بدون استفاده از موشواره و صفحه کلید، کاربران به کمک وبکم میتوانند به مدیریت رایانامه خود بپردازند و نامههای خود را بررسی کنند.
توافق هسته ای با ایران
لاوروف وزیر خارجه روسیه در طی مذاکرات هستهای با ایران (۲۰۱۵) در لوزان سویس، خبر از توافق کلی داد که خبرگزاریها آن را دروغ اول آوریل نامیدند.
جایزه ازدواج با دختران روسی
«از طرف دولت روسیه به هر خارجی که با یک دختر روس ازدواج کند ۱۵ هزار دلار آمریکا و تابعیت روسیه داده میشود.» دروغ اول آوریل ۲۰۱۶بود که رسانهها و کاربران زیادی را سرکار گذاشت.
تاریخچه دروغ سیزده در ایران
بیش از شصت سال است که در ایران، دروغ سیزده نوروز از سوی چند روزنامهنگار ایرانی رواج پیدا کرده است. آغاز ماه آوریل یک روز پیش از سیزده نوروز میباشد و این همزمانی دستآویزی شد که در سیزده نوروز که ویژه جشن، شادی و نیایش برای باران و باروری زمین است، زیر نام شوخی سیزده با مردم و دیگر رسانهها شوخی کنند.
معروف ترین دروغ سیزده در ایران
یکی از جنجالیترین شوخی سیزده در ایران خبر کج شدن و احتمال سقوط برج میلاد بود که روزنامه شرق در آخرین شماره خود در سال ۱۳۸۳منتشر ساخت. این شوخی توسط رسانهها جدی گرفته شد و به تحلیل آن پرداختند. برخی دیگر نیز آن را به برنامه اتمی ایران نسبت دادند. همچنین قیمت ملک در مناطق اطراف برج نیز برای مدتی کاهش یافت.
خبرگزاری میراث فرهنگی در سیزده فروردین ماه ۱۳۹۴ خبر از قول دفتر ملکه بریتانیا اعلام کرد: کوه نور را به ایران باز پس میدهیم. این خبرگزاری سپس در یادداشتی به قلم شاهین سپنتا این خبر را «شوخی سیزده» این رسانه اعلام کرد و در این مورد نوشت: شوخی سیزده در ایران معمولاً بازتاب طنزگونه حقایق مختلف تاریخی و اجتماعی و گاه سیاسی است تا در یک روز شاد، تلنگری باشد به مخاطب رسانهها و توجه آنها را به گوشههای ناگفتهای از حقایق تاریخی و اجتماعی.
داستان دروغ ۱۳ بدر ۹۸ از دیدگاهی دیگر
یکی از روزنامه های کثیرالانتشار در آخرین شماره سال ۸۳ دروغی مبنی بر کج شدن و احتمال سقوط برج میلاد را منتشر کرد و این دروغ از سوی رسانه های ضد انقلاب جدی گرفته شد و برخی کارشناسان در این زمینه به تحلیل آن پرداختند و حتی برخی آن را به برنامه اتمی ایران نسبت دادند و در داخل کشور نیز انتشار این دروغ باعث کاهش قیمت ملک تا مدتی در مناطق اطراف برج میلاد شد.
مقابله با چنین بدعتی با سهل انگاری همراه شده و حتی برخی سایت ها برای دروغ گفتن تلاش می کنند تا گوی رقابت را بربایند و این وضعیت در شبکه های اجتماعی که آسیب پذیرتر از رسانه ها و مطبوعات هستند، بیشتر دیده می شود.
اخبار تصادف یا در گذشت مسوولان و یا بستری شدن شخصیت ها در بیمارستان از دروغ های رایجی است که در این ایام منتشر می شود و واکنش رسانه ها و مطبوعات را به دنبال دارد. اما سوال این است که مسوول انتشار اخبار دروغ ۱۳ کیست و پاسخگوی ضررهای احتمالی ناشی از انتشار این دروغ ها چه کسی است؟
فرهنگ چنین دروغی ریشه در دنیای غرب دارد و کارل نهم در سال ۱۵۶۴ به هنگام تغییر تقویم گرگوری، جشن های سال نو را که تا آن زمان هر ساله در روزهای انتهایی مارس تا اول آوریل برپا می شد، به روز اول ژانویه(۱۳ فروردین) منتقل کرد.
مخالفان این اقدام، در سال بعد همچنان روز اول آوریل را به عنوان روز اول سال دانستند و به دیدن دوستان و نزدیکان رفتند و برای آنها هدیه بردند اما با این همه در سال های بعد دوستان و آشنایان، این افراد را که همچنان بر سر برپایی جشن سال نو در روز اول آوریل اصرار داشتند و تقویم جدید را به رسمیت نمی شناختند، دست می انداختند و با آنها شوخی می کردند و به اصطلاح آنها را احمق های آوریل می نامیدند.
این رسم و شوخی غربی به مرور به کشورهای دیگر سرایت کرد تا در چنین روزی مردم ضمن ترویج اخبار دروغ با دست انداختن دوستان و آشنایان خود، اسباب شادی و شوخی را فراهم کنند.
این رسم غربی به شکل دروغ ۱۳ به کشور ما راه یافت و بسیاری معتقدند هرچند این سنت نادرست می تواند برای لحظاتی خنده و انبساط خاطر را به دنبال بیاورد اما ممکن است نتایج خطرناکی نیز برای افراد و خانواده ها به وجود آورد.
گسترش این بدعت یا ویروس رسانه ای در شبکه های اجتماعی بسیار آسیب پذیرتر از سایت ها و رسانه ها به نظر می رسد و با توجه به فراگیرشدن این شبکه ها در جامعه امروزی، توجه جدی مسوولان در زمینه آسیب شناسی آن ضروری به نظر می رسد.
از طرف دیگر، مخاطبان این دروغ ها یعنی مردم باید توجه بیشتری به اخبار پایگاه های اینترنتی و به ویژه شبکه های اجتماعی داشته باشند تا ضمن اطمینان از منابع اطلاعاتی خود، هر مطلبی را به اشتراک نگذارند و از قضاوت و پیشداوری بپرهیزند تا مبادا پس از برملا شدن آن دروغ، از نظر اخلاقی شرمنده قربانیان اخبار دروغ باشند.
متن تبریک ۱۳ بدر
امیدوارم با جمع کردن هفت سین نوروزی
قرآنش نگهدارتان، آینه اش روشنایی زندگیتان
سکه اش برکت عمرتان،سبزیش طراوت و شادابی دلتان
ماهی اش شوق ادامه زندگیتان را به شما هدیه دهد
سیزده بدر مبارک . . .
اس ام اس تبریک سیزده بدر
سلامتی اونایی که حتی یه دونه سبزه هم گره نزدن ولی یه عمریه دلاشون به هم گره کور خورده !
اس ام اس تبریک سیزده بدر
امسال سیزده بدر یه جوری سبزه گره بزنید همونجا بچه بدنیا بیاد
همچین محکم !
پیامک های جالب تبریک سیزده بدر
ساقی گل و سبزه بس طربناک شده ست / دریاب که هفته ی دگر خاک شده ست
می نوش و گلی بچین که تا در نگری / گل خاک شده ست و سبزه خاشاک شده ست
(با آرزوی روزی شاد در کنار طبیعت)
شعر تبریک سیزده بدر ۹۸
سیزده را همه عالم به در امروز از شهر
من خودم سیزدهم کز همه عالم بدرم . . .
اس ام اس تبریک سیزده بدر
با گره ی دیروزم …
نحسی ی سیزده بدر نشد
بخت بازوان ِ مرا ،
تنهــا آغوش ِ تو باز خواهد کرد…
پیام تبریک سیزده بدر ۹۸
امیدوارم با جمع کردن هفت سین نوروزی
قرآنش نگهدارتان، آینه اش روشنایی زندگیتان
سکه اش برکت عمرتان،سبزیش طراوت و شادابی دلتان
ماهی اش شوق ادامه زندگیتان را به شما هدیه دهد
سیزده بدر مبارک . . .
اس ام اس تبریک سیزده بدر ۱۳۹۸
ساقی گل و سبزه بس طربناک شده ست / دریاب که هفته ی دگر خاک شده ست
می نوش و گلی بچین که تا در نگری / گل خاک شده ست و سبزه خاشاک شده ست
(با آرزوی روزی شاد در کنار طبیعت)
اس ام اس تبریک سیزده بدر سال ۹۸
توجه توجه
شارژ ۵ تومنی ایرانسل میگیریم
جاهای باحال معرفی میکنیم !
شارژ ۲۰ تومنی میگریم جا رزرو میکنیم !
با ما در تماس باشید !
متن تبریک سیزده بدر سال ۹۸
سیزده را همه عالم به در امروز از شهر
من خودم سیزدهم کز همه عالم بدرم . . .
متن تبریک سیزده بدر ۹۸
با گره ی دیروزم …
نحسی ی سیزده بدر نشد
بخت بازوان ِ مرا ،
تنهــا آغوش ِ تو باز خواهد کرد…
متن جدید تبریک سیزده بدر ۱۳۹۸
فرا رسیدن اول آوریل، و روز ۱۳ بدر
روز دروغهای شاخدار را به صاحب اصلی این روز
یگانه معنا کننده ی واژه ی “دروغ” در جهان هستی و جانشین خلف پینوکیو
تبریک و تهنیت عرض می نماییم !
متن تبریک سیزده بدر ۹۸
ساقی گل و سبزه بس طربناک شده ست / دریاب که هفته ی دگر خاک شده ست
می نوش و گلی بچین که تا در نگری / گل خاک شده ست و سبزه خاشاک شده ست
(با آرزوی روزی شاد در کنار طبیعت)
اس ام اس تبریک سیزده بدر ۹۸
عزیزان
توجه داشته باشید که اگه زیاد محکم گره بزنید که سبزه پاره بشه
بختتون کور میشه و میترشید
سیزده بدر مبارک !
اس ام اس تبریک سیزده بدر ۹۸
من که بختم مثل پر زاغ سفیده ….
ولی برا اطمینان و پشت گرمی …
خواهر و مادر هر چی چمن بود به هم پیوند میدم
باشد که مقبول افتد
( رویا پردازی های یه دختر دم بخت )
اس ام اس سیزده بدر ۹۸
فرا رسیدن اول آوریل، و روز ۱۳ بدر
روز دروغهای شاخدار را به صاحب اصلی این روز
یگانه معنا کننده ی واژه ی “دروغ” در جهان هستی و جانشین خلف پینوکیو
تبریک و تهنیت عرض می نماییم !
اس ام اس تبریک سیزده بدر
آهای سیزدتون بدر
دشمناتون در به در
رفقاتون گل به سر
گرفتاریاتون زود بدر
خوشیهاتون هزار برابر
اس ام اس های جالب تبریکسیزده بدر
نمی دونم چی شد سیزده بدر شد / گوشم از جیغ و داد و نعره کر شد
به یاد تعطیلات رفته از دست / غم و غصه کنارم همسفر شد
از آجیل شب عید مونده تخمه / تموم پسته ها زیر و زبر شد
رو پیچ و تاب سبز سبزه ی عید / گره از بخت ما هم کور تر شد
عروس تنگ من ، زندانی عید / از آن قصر بلوریش به در شد
دروغ سیزده هر ساله ی ما / عجب عیدی به نیکویی بسر شد !
اس ام اس تبریک سیزده بدر
ببین میخوام یه پیزی بگم بهت ولی حساس نشیا !
امسال اگه خودت رو هم گره بزنی به سبزه فایده نداره !
تو خودت کمپانی نحسی هستی !
کلاسهای آموزشی سبزه گره زنی آغاز شد !
گره ازدواج
گره کنکور
گره جدایی !
گره ملوانی !
دوبل گره !
گره کور !
با تضمین بروارده شدن آرزو !
(گارانتی تا سیزده سال بعد !)
اس ام اس سیزده بدر
به غروب ۱۳بدر فک کن . . .
(ستاد زهرمار سازی عید) !
اس ام اس جدید تبریک سیزده بدر
سبزه رو از سفره بگیر / ماهی را با خودت بیار
وقتشه بیرون بزنیم / سیزدهمین روز بهار
اس ام اس های جالب تبریکسیزده بدر
رو پیچ و تاب سبز سبزه ی عید
گره از بخت ما هم کور تر شد
دروغ سیزده هر ساله ی ما
عجب عیدی به نیکویی بسر شد.
سیزده بدر کجا بریم؟ مکان های تفریحی برای ۱۳ بدر
اگر چه به طور کلی در میان جشنهای ایرانی جشن سیزده بدر کمی مبهم است، اما در منابع کهن اشارههایی به روز سیزدهم فروردین شده است. بنابراین روز سیزدهم فروردین ماه در تقویم ما به عنوان روز طبیعت شناخته میشود و مردم در این روز با هدف آشتی دوباره با طبیعت به پارکها و بوستانهای اطراف محل زندگی خود سری میزنند و ساعاتی را در کنار دوستان و اقوامشان میگذرانند.
آنها در این روز تلاش میکنند که لحظات خوب و شادی را برای خود و آشنایانشان رقم بزنند و زیباترین لحظههای خود را در آلبوم زندگیشان ثبت کنند. البته باید تلاش کنند که به طبیعت نیز احترام بگذارند و آن را برای آیندگان خود حفظ کنند تا شادی و آرامش روز سیزده بدر همواره در سالهای آینده تکرار شود.
پس بهتر است از رها کردن زبالهها به ویژه پلاستیک در دل طبیعت و شکستن شاخههای درختان پرهیز کنیم و باور داشته باشیم که با بیاحترامی به طبیعت علاوه بر به شماره انداختن نفس طبیعت، زندگی خودمان را نیز به خطر میاندازیم، زیرا همین طبیعت است که زندگی ما را تضمین میکند.
اگر چه به طور کلی در میان جشنهای ایرانی جشن سیزده بدر کمی مبهم است، اما در منابع کهن اشارههایی به روز سیزدهم فروردین شده است. بنابراین روز سیزدهم فروردین ماه در تقویم ما به عنوان روز طبیعت شناخته میشود و مردم در این روز با هدف آشتی دوباره با طبیعت به پارکها و بوستانهای اطراف محل زندگی خود سری میزنند و ساعاتی را در کنار دوستان و اقوامشان میگذرانند.
آنها در این روز تلاش میکنند که لحظات خوب و شادی را برای خود و آشنایانشان رقم بزنند و زیباترین لحظههای خود را در آلبوم زندگیشان ثبت کنند. البته باید تلاش کنند که به طبیعت نیز احترام بگذارند و آن را برای آیندگان خود حفظ کنند تا شادی و آرامش روز سیزده بدر همواره در سالهای آینده تکرار شود.
پس بهتر است از رها کردن زبالهها به ویژه پلاستیک در دل طبیعت و شکستن شاخههای درختان پرهیز کنیم و باور داشته باشیم که با بیاحترامی به طبیعت علاوه بر به شماره انداختن نفس طبیعت، زندگی خودمان را نیز به خطر میاندازیم، زیرا همین طبیعت است که زندگی ما را تضمین میکند.
طبیعت شهر تهران نیز در روز سیزده بدر ۹۸ پذیرای مردم است. این شهر که نامش همواره با تعاریفی، چون دود و دم، ترافیک و شلوغی گره خورده است؛ مناطقی را در دل خود و اطرافش دارد که در سرسبزترین روزهای سال میتوانند مکان مناسبی برای ثبت لحظات سبز و شاد زندگیمان باشند.
ما در این گزارش تلاش میکنیم مناطقی از تهران را به شما معرفی کنیم که میتوان سیزده بدر شاد و همراه با آرامشی را در آنها داشت.
بوستان جنگلی چیتگر
یکی از این مناطق بوستان جنگلی چیتگر است. این بوستان که از شمال به زمینهای چیتگر، از جنوب به آزادراه تهران-کرج، از غرب به شهرک سرو آزاد و پیکانشهر و از شرق به منطقه خرگوشدره منتهی میشود، یکی از بزرگترین بوستانهای جنگلی شهر تهران است.
بوستان جنگلی چیتگر که ابتدا با هدف بالا بردن مقدار اکسیژن هوای تهران ساخته شده است، تا به امروز و به هر مناسبتی خاطرات شیرینی را برای تک تک ما ایجاد کرده است.
دریاچه چیتگر
دریاچه چیتگر یا دریاچه شهدای خلیج فارس یکی دیگر از مناطقی است که میتوانند سیزده بدر خوبی را برای ما بسازند. این دریاچه مصنوعی که در شمال غرب تهران قرار گرفته است از شمال به بزرگراه همت، از جنوب به بزرگراه همدانی، از شرق به بزرگراه آزادگان و از غرب به بافت مسکونی منطقه ۲۲ شهرداری تهران محدود میشود.
افرادی که برای سیزده بدر به دریاچه چیتگر میروند میتوانند علاوه بر استفاده از امکانات رفاهی که در اطراف این دریاچه وجود دارد با هزینهای اندک لذت قایقرانی را تجربه کنند.
پارک جنگلی خرگوشدره
یکی دیگر از مناطق تهران که مکان مناسبی برای گذراندن یک سیزده بدر خوب است با نام پارک جنگلی خرگوشدره شناخته میشود. این پارک جنگلی روبروی درب اصلی مجموعه ورزشی آزادی قرار گرفته است و جزو کمربند سبز تهران است.
پارک جنگلی خرگوشدره با هدف تلطیف هوای تهران احداث شده است.
پارک جنگلی کوهسار
پارک جنگلی کوهسار یکی دیگر از مناطق تهران است که میتوان سیزده بدر خوبی را در آن گذراند. این پارک جنگلی در شمال غربی شهر تهران و در دامنه رشتهکوه البرز قرار گرفته است.
افرادی که میخواهند برای گذراندن یک سیزدهبدر مفرح به پارک جنگلی کوهسار بروند میتوانند از طریق بزرگراه آبشناسان به این پارک جنگلی دسترسی داشته باشند. آنها در پارک جنگلی کوهسار میتوانند علاوه بر استفاده از آلاچیقهای تعبیه شده از پیست موتورسواری و گلایدر استفاده کنند و روش ساخت بالن و بومرنگ را یاد بگیرند.
پارک جنگلی لتمان کن
پارک جنگلی در ارتفاعات منطقه ۲۲ شهرداری تهران و شمال بزرگراه همت قرار دارد که با نام پارک جنگلی لتمان کن شناخته میشود. این پارک جنگلی که جزو کمربند سبز شهر تهران است به دلیل قرارگیری در مسیر وزش بادهای غربی-شرقی تهران به تلطیف هوای شهر تهران کمک میکند.
پارک جنگلی تلو
پارک جنگلی تلو یکی از پارکهای جنگلی شهر تهران است. این پارک جنگلی که در شمال شرقی تهران قرار گرفته با نام پارک جنگلی غزال نیز شناخته میشود. پارک جنگلی تلو چشمانداز زیبایی به سد لتیان و لواسان دارد.
افرادی که میخواهند به پارک جنگلی تلو بروند میتوانند با خودروی شخصی خود ابتدا وارد بزرگراه شهید بابایی شوند و بعد از رسیدن به خروجی جاده دماوند و دوربرگردان بعد از خروجی، جاده تلو را ادامه دهند و در کیلومتر ۵ این جاده وارد پارک جنگلی تلو شوند.
اضافه کردن نظر